Przechowywanie nasion
Co ma wpływ na właściwe przechowywanie nasion?
Wilgotność nasion. W przypadku nasion kwiatów powinno to być 5-10%. Ciekawostką jest, że nasiona pakowane hermetycznie nie mogą mieć więcej niż 7% (5-7%).
Wilgotność pomieszczenia. Suche nasiona przechowywane w wyższej wilgotności będą pobierały wilgoć z powietrza – dążyły do wyrównania. Takie nasiona gorzej się przechowują, ponieważ nie są w całkowitym uśpieniu. W zależności od rodzaju nasion ( budowy, grubości łupiny, zawartości tłuszczu) w różny sposób pobierają wilgoć. Przy przechowywaniu odkrytym podaje się, że w pomieszczeniu wilgotność nie powinna przekraczać 30%.
Temperatura pomieszczenia. Temp. 20oC i wyższa prowadzi zazwyczaj do obniżenia zdolności kiełkowania. Wskazane jest przechowywanie poniżej 15oC. Czas przechowywania nasion zdolnych do kiełkowania zasadniczo się podwaja z każdym obniżeniem temperatury o 5oC. Nie bez przyczyny Globalny Bank Nasion jest na Spitsbergenie. Ciekawostką jest, że im niższa temperatura przechowywania tym wilgotność nasion może być nieco wyższa.
Dostępność/wymiana powietrza. Stały dopływ tlenu pobudza oddychanie, a tym samym zmniejsza ilość substancji zapasowych w nasieniu. Przechowywanie małych porcji nasion (szczególnie w przewiewnych opakowaniach), prowadzi do szybszej utraty zdolności do kiełkowania niż przechowywanie większych ilości. Wymiana powietrza również wpływa na wilgotność materiału.
Czyli jak przechowywać?
Dla krótkiego przechowywania wystarczą papierowe torebki i suche miejsce.
Dla dłuższego – w pojemnikach bez możliwości wymiany powietrza / napływu powietrza. Można papierowe torebki umieścić w szklanym słoju (wek), plastikowym pojemniku, woreczkach strunowych… i wstawić w chłodne/ciemne miejsce, nawet do lodówki.
Jeśli nie masz pewności co do wilgotności materiału siewnego możesz wstawić do słoika saszetkę z żelem krzemionkowym (silikażel), lub wsypać uprzednio upieczony i ostudzony ryż ( jest to też sposób na dosuszenie nasion, o czym będę jeszcze pisać). Oba dodatki wyciągną nadmierną wilgoć z materiału.
Niezależnie od opakowania zewnętrznego staraj się używać papierowych/pergaminowych torebek jako bezpośredniego opakowania. Warstwa plastiku przylegająca do nasion elektryzuje je -nie dość, że utrudnia rozdzielenie nasion, wyjęcie ich z opakowania – to nie do końca wiadomo jak działa na same nasiona…
Dla bardzo długiego przechowywania, które może sięgać nawet kilku lat poleca się wsadzić pojemnik do zamrażarki.
Przy czym pamiętajmy aby w trakcie przechowywania nie zmieniać gwałtownie warunków. Jeśli potrzebujemy nasion, to wyjmijmy ile trzeba i schowajmy nasiona z powrotem na swoje miejsce.
Ciekawostka – Czas przechowywania może być sprzymierzeńcem w przypadku lewkonii. Związane jest to ze stałym rozczepieniem cech na rośliny z kwiatami pojedynczymi (zdolnymi do wydania nasion) i pełnymi. Źródła (dość wiekowe ;)) podają, że jest to związane z występowaniem czynnika letalnego (śmiertelnego) sprzężonego z genem pojedynczości kwiatu (jego zdolności do rozmnażania). Czyli nasiona z których miałyby wyrosnąć rośliny z pojedynczymi kwiatami szybciej tracą żywotność i zdolność kiełkowania. Więc wyższy stosunek roślin z kwiatami pełnymi uzyska się z nasion 3,4,5 letnich… bo te które miałyby dać rośliny z pojedynczymi – po prostu nie skiełkują lub skiełkują później…
Źródła:
„Wszystko o sadzonkach” Wolfgang i Marco Kawollek
„Produkcja nasion roślin ozdobnych” praca zbiorowa
realseeeds.co.uk